plaatje
Stoomtram Purmerend-Alkmaar 1895-1931
Indexpagina
Stoomtram door de Beemster en de Schermer
Purmerend (station)
Purmerend (kanaal)
Zuidoostbeemster
Middenbeemster
De Rijp
Schermerhorn
Schermer
Alkmaar
Overige foto's
Tramlijn door de Purmer en de Zuidpolder
Stoomtram door de Egmondermeer
Zuiderkogge-tramlijn
De poldermolens van de Beemster
De opschepingen van de Beemster
Twintig overhalen in de Beemster?

Aan het begin van de twintigste eeuw lag er een uitgebreid net van stoomtramwegen door heel Nederland. Ook Purmerend en Alkmaar waren middels rails verbonden, via de polders de Beemster en de Schermer. Met deze website wil ik laten zien waar de trams toen reden en hoe de omgeving eruit zag. Tevens heb ik enige foto's van dezelfde plekken gemaakt, om te laten zien wat er tegenwoordig nog van de tramlijn te vinden is.
Het traject Het Schouw - Purmerend werd geopend op 22 juni 1894, het gedeelte Purmerend - Alkmaar zo'n 13 maanden later op 15 juli 1895. De totale lengte Purmerend - Alkmaar was 26 km. De eigenaar van lijn en materieel was de TNHT (Tweede Noord-Hollandsche Tramweg Maatschappij).

De spoorwijdte bedroeg 1000 mm. Redenen voor de toepassing van dit smalspoor waren dat het was opgelegd door de provincie Noord-Holland, en dat er korte bochten mee mogelijk waren langs bestaande wegen. Het hele tramnet boven het IJ bestond uit dit meterspoor (Amsterdam - Broek in Waterland - Edam - Volendam en Het Schouw - Purmerend - Schermerhorn - Alkmaar). Er was ook uitwisseling van materieel mogelijk met de NZH-lijn Amsterdam - Haarlem - Zandvoort.

De stoomtram naar Purmerend was zo bekend dat de Ramblers er een hit over hadden. Klik hier voor de tekst van Het boemeltje van Purmerend.
De TNHT werd per 1 december 1932 overgenomen door ESM / NZHTM (Noord-Zuid Hollandsche Tramweg Maatschappij), de latere NZH / Connexxion. Omdat de NZH geen brood zag in voortzetting van de dienst op Alkmaar, reed op 6 september 1931 de laatste tram tussen Purmerend en Alkmaar. Het spoor werd opgebroken en gedeeltelijk hergebruikt op andere Waterlandse lijnen.

Tussen Het Schouw en Purmerend reden tot 1949 nog elektrische trams. Deze bestonden uit motorwagens, overgebracht van bezuiden het IJ (waarvan sommige verlaagd om onder het Purmerendse treinviaduct door te kunnen), en de aanhangrijtuigen uit de stoomtramtijd.

Als u de rode link hieronder aanklikt, begint uw reis naar Alkmaar bij het stoomtramstation van Purmerend. Daaronder een Google-kaart van het hele tracé. De kaart kan in- en uitgezoomd en verschoven worden om de details te bekijken, en de halteplaatsen zijn aanklikbaar.

Verder naar Purmerend (station)


Impressum
plaatje Suggesties, oude foto's, aanvullingen, correcties?

Graag een berichtje aan Michiel Hooijberg.
plaatje Klik hier voor de Indexpagina

© 2005-2014 Michiel Hooijberg