BESCHRIJVING
Verspreid door de gehele Beemster bevinden zich terreinen waar in de eerste helft van de 17e eeuw windmolens en molengangen werden gebouwd. Binnen deze terreinen zijn de molenplaatsen zelf te onderscheiden van de watergangen, kaden en sluizen. De intensiteit van de archeologische sporen is op de molenplaatsen het grootst.

WAARDEBEPALING, ONTWIKKELING EN BELEID
In de bodem kunnen zich, met name waar deze nog niet zo sterk verstoord is, archeologisch relevante resten van de molengangen bevinden. Deze zullen voornamelijk bestaan uit fundamenten van molens, sluizen en bijgebouwtjes, voormalige waterlopen, kaden, gereedschappen en gebruiksvoorwerpen. Zij leveren met name informatie over bouw, constructie en ontwikkeling van waterpeilbeheersing en windtechnologie uit een vroege periode en over het dagelijks leven van de molenaar en zijn gezin.

ARCHEOLOGIEREGIME
Op de terreinen van voormalige windmolens en molengangen is een bijzonder archeologieregime van kracht vanwege de vermoedelijke aanwezigheid van belangwekkende archeologische bodemsporen en voorwerpen op een relatief klein oppervlakte. In dit regime wordt onderscheid gemaakt tussen bebouwde en onbebouwde terreinen. Voor onbebouwde terreinen ter plaatse van molenplaatsen en molengangen wordt een aanlegvergunningenstelsel van kracht, voor bebouwde terreinen wordt in het bestemmingsplan de archeologische waarde als dubbelbestemming toegevoegd.

ARCHEOLOGIECRITERIA
Ter plaatse van de molenplaatsen dient in geval van grondroerende werkzaamheden dieper dan 40 cm binnen een planomvang van meer dan 50 m2 met de aanwezigheid van archeologische waarden rekening te worden gehouden. Ter plaatse van overige onderdelen van de voormalige molengangen ligt de grens bij een planomvang van meer dan 500 m2. In geval van grondroerende werkzaamheden met een kleinere omvang, waarbij een doorsnede van opbouw en structuur van kaden en waterlopen kan worden opgemeten, dient ten minste archeologische begeleiding van de werkzaamheden plaats te vinden.